2003 Yılında Yakutiye, 2006 Yılında Erzurum isimli halılarıyla Dünya Halı Oscar’ı olarak değerlendirildiği için dünyanın en itibarlı halı ödülü olan America’s Magnificent Carpet Ödülünü, Erzurum’da dokunan halılarla, iki kere kazanan Has Halı Erzurum’da bulunan bütün tezgâhlarını Mayıs ayı sonunda Diyarbakır’da açmak üzere kapatıyor.
Evet, yanlış okumadınız, halı üretimi konusunda Erzurum sayesinde dünyada başarıdan başarıya koşan, America’s Magnificent Carpet ödülünü iki kere alan tek firma olan, Amerikan Başkanı Bush’un ve birçok Hollywood ünlüsünün evinde kullandığı halıları üreten Has Halı Erzurum’da üretimi bırakıyor.
Bu ne demek? Has Halı vasıtasıyla evine ekmek götüren yüzlerce insan artık bunu yapamayacak ve dünya birinciliğini kazanmış eller artık halı dokuyamayacak demek.
2010 yılındayız; gittikçe azalan nüfusuyla, her gün daha kötüye giden sosyo-ekonomik durumuyla Erzurum'un doğru dürüst tek bir fabrikası yoktur, köylerimizde hayvancılık bitmiştir, kendimizi besleyecek sebze, meyve bahçelerimiz yoktur, tarım can çekişmektedir.
Bilemiyorum abartıyor muyum ama Erzurum’un merkezinde, köylerinde ve ilçelerinde bin kızımızın çalıştığı Has Halı'nın tezgâhlan dışında doğru dürüst sanayisi ve sanayicisi de yoktur. Ve artık Has Halı’da yoktur.
2008 yılı Kasım Ayına kadar Erzurum’da bin kişiye istihdam sağlayan Kayseri Merkezli Has Halı kıymeti bilinmese de Erzurum’da çok önemli bir şirket pozisyonundayken gelişen ekonomik kriz ve Erzurum’da teşviklerin yetersizliği, yöneticilerin, siyasilerin ilgisizliği Has Halı’yı yeni bir arayışa itmiştir.
Bu tarihten itibaren peyderpey eleman azaltan bin kişiden şu an itibariyle yüz kişiye düşen Has Halı Mayıs ayı sonunda tezgâhlarını tamamen kapatıp Erzurum’daki istihdamı sıfırlayarak burada yaptığı işi Diyarbakır’a taşıyor.
Burada sorulacak soru şudur; bu gidişi durdurmak ve bu şirketi Erzurum’da tutabilmek için neler yapılmıştır veya neden hiçbir şey yapılmamıştır?
Has Halı Diyarbakır’da birçok açıdan daha avantajlı olacağını gördüğü ve şirket adına şehrin siyasilerinden, yöneticilerinden olumlu sözler aldığı için gidiyor. Kısaca Diyarbakır ilgileniyor, destek oluyor ve daha rahat bir çalışma ortamı sunuyor Has Halı’ya.
Koyunu dağda besleyen çobanından, yapağısını elde edip satana, tezgâhta halı dokuyanından, yeme, içme ve servis hizmeti verenine; Erzurum Merkezde, ilçelerde, köylerde evlerine ekmek götüren bin kişinin çok üzerinde insan artık işsiz, ekmeksiz veya en azından yan gelirsiz. Dile bile kolay değil, binin üzerinde kişiden bahsediyoruz. Evine ekmek götüren ama artık bu geliri kaybeden bin kişi.
Bu sayıda bir istihdamı ve bunun getirdiği girdiyi çok uzun yıllardır ülkemizin en büyük yatırımcısı olan devlet bile Erzurum’a sağlamamıştır. Bir tek Turkcell-Global Bilgi AŞ’ne bağlı Erzurum Bilgi İletişim A.Ş bu sayıda bir istihdam sağlamaktadır. Ayrıca unutulmamalıdır ki; Has Halı birçok insanı köyünde, kasabasında iş sahibi yapmış ve bu şekilde göçün önüne geçmiştir.
Bizler Erzurum olarak bu derece önemli sayıda bir istihdamı kaybetmemeliydik. Bu şehrin ileri gelenleri, yöneticileri ve siyasileri kısaca yedikleri, içtikleri 2011 olan ve bu şehrin asıl sorunlarını bir türlü görmek istemeyenler hepinize sesleniyorum Has Halı bu şehrin neresine düşer, ne iş yapar ve neden bu şehri terk eder? Merak edeniniz, ilgileneniniz var mı?
Olur ki ilgilenen olursa Has Halı Erzurum Müdürü Hasan Nuhoğlu mayıs ayı sonuna kadar yerinde, belki bir çayını içersiniz ve eminin sizlere anlatacağı çok şey vardır; yapılan fedakârlıklardan, alınan ödüllere, sağlanan istihdamdan ve şehre giren paraya kadar çok şey.
Ben yıllar önce de yazdım sayın siyasiler ve yetkililer Erzurum’u ve sorunlarını 2011’e kurban etmeyin ve 2011’in Erzurum’un asli ve ciddi sorunlarını örtmesine izin vermeyin, 2011 Erzurum için düğün bayramdır ama her düğün gibi gelir, gider ve ertesi günü yorgun, argın uyanılır dedim.
Erzurum sıkıntıdadır, zor durumdadır ve bu şehir sayesinde dünyanın en önemli halı şirketlerinden biri haline gelen Has Halı’nın, elde ettiği bütün başarılara rağmen bu şehri terk etmesi bu durumun en net ve en taze örneğidir.