gezgin, yazar, eski milletvekili
Mehmet Ubeydullah Efendi
1858 yılında İzmir’de doğdu. Çeşitli medreselerden icazet aldı. Bir süre Tıbbiye’de okudu. II. Abdülhamit döneminde siyasi suçlu sıfatıyla hakkında sürgün kararı çıktığı için önce Avrupa’ya, oradan Amerika’ya gitti. II. Meşrutiyet’te yurda döndü. Mebusan Meclisi’nde Aydın milletvekilliği yaptı. Mütareke günlerinde Malta sürgünleri arasındaydı.
Dördüncü ve beşinci dönem Beyazıt milletvekili oldu. Kalender tavrı ve nükteli sözleriyle meclisin havasını değiştiren bir kişiliğe sahipti. Ömrünün son yıllarında Beyoğlu Evlendirme Dairesi'nde nikah memurluğu yaptı.
80 yıllık yaşamı tam anlamıyla bir maceraydı. 11 Ağustos 1937 tarihinde öldü. Cenazesi Zincirlikuyu Mezarlığı’na, dostu Abdülhak Hamit Tarhan’in yanına gömüldü.
Ailesi
Babası İzmir’in ünlü Hatipoğulları sülalesinden ve bilginlerinden Hoca Şakir Efendi’dir. Annesi ise İzmir’in tanınmış ailelerinden Musulluzadeler’dendir. Anılarında yazdığına göre, evlerinde babasının iki-üç bin cilt, annesinin ise elli cilt kitabı bulunuyordu.
Ubeydullah Efendi, Mahmut Esat Bozkurt'un dayısıdır.
ESERLERİ:
• Hatıraları (Ahmet Turan Alkan); İletişim Yayınevi / Anı Dizisi
• Ulemadan Bir Jöntürk: Mehmed Ubeydullah Efendi (Ömer Hakan Özalp); Dergah Yayınları / Tarih Dizisi
• Mehmed Ubeydullah Efendi'nin Malta Afganistan ve İran Hatıraları (Ömer Hakan Özalp); Dergah Yayınları / Tarih Dizisi